ΠΑΡΟΙΜΙΟΜΥΘΟΙ ΤΗΣ ΔΕΣΚΑΤΗΣ

ΚΩΣΤΑΣ ΣΠΑΝΟΣ 73 ΠΑΡΟΙΜΙΟΜΥΘΟΙ ΤΗΣ ΔΕΣΚΑΤΗΣ 97 ΠΡΟΛΟΓΙΚΑ Ο όρος «παροιμιόμυθος», χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον καθηγητή της Λαογραφίας Δημ. Δουκάτο, στο βιβλίο-του: Νεοελληνικοί παροιμιόμυθοι [«Ερμής», Αθήνα 1972, σελ. 184]. Κι όπως λέει ο ίδιος

, σημαίνει το παροιμιακό μικροκείμενο, που δίνει ή προϋποθέτει έναν μύθο, μία λαϊκή διήγηση, μέσα στη σύνθεση ή στη διατύπωσή-του. Θα μπορούσε να λέγεται και μυθοπαροιμία, αφού χρησιμοποιείται σαν παροιμία στο λόγο-μας. Το βάρος, όμως, της σημασίας-του πέφτει πάντα στον εσώτερο μύθο. Από την ώρα, που ο στοχαστής ή ο συζητητής άνθρωπος του Λαού, αναζητεί μία βιοτική εικόνα [από τους ομοίους-του, από τα ζώα ή και από τα άψυχα] για να στηρίξει το λόγο-του, και που η εικόνα αυτή μπορεί να σταθεί ανεξάρτητη ή να αναπτυχθεί σε πληρέστερο μύθο, ο μικρός αυτός λόγος, όσο κι αν διατυπώνεται παροιμιακά, είναι μύθος. Ακριβέστερα, λοιπόν, θα πούμε ότι: παροιμιόμυθος είναι η συνήθως αλληγορική παροιμία, που έχει θέμα-της έναν μύθο ή ένα περιστατικό , και το διατυπώνει βραχυλογικά σαν αφήγηση ή σαν περιγραφή, σαν διάλογο ή και σαν φευγαλέα αποσπασματική φράση [6λ. στο βιβλίο-του, σελ. ιθ’ ]. Στην παρούσα συλόγη-μας, θα παρουσιάσουμε 73 παροιμιόμυθους, από την πατρίδα-μας Δεσκάτη. Ακολουθώντας τη διαίρεση του Δημ. Δουκάτου, από τους 72 παροιμιόμυθους της συλογής-μας, 12 είναι αφηγηματικοί, 26 περιγραφικοί, 8 διαλογικοί, 17 φραστικοί, και 10 παρομοιαστικοί. Α ΟΙ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΟΙ ΠΑΡΟΙΜΙΟΜΥΘΟΙ [Βασικό γνώρισμά-τους είναι ο ιστορικός χρόνος του «συμβάντος» και ο επεισοδιακός-συνήθως σε γ' πρόσωπο-χαρακτήρας-τους. Δίνουν την «ιστοριούλα»-τους σαν παράδειγμα για ζωή, όπου Θα εντάξουμε την καθημερινή πείρα-μας. Προέρχονται από παραδοσιακούς μύθους [π.χ. αισώπιους], αλλά είναι και πρόχειρα στοιχεία από νεότερους μύθους, που θα μπορούσαν να ολοκληρωθούν. Είναι κουβεντιαστοί ή έμετροι, και κάποτε με ρίμα. Βλ. Δημ. Λουκάτος, σελ. 2]. Α1. ’ Αδγιους κι καθούμινους, τά ’ σκιζι κι τά ’ ραβί [ Άδειος, δηλ. άεργος, και καθούμενος, τά έσχιζε τα ρούχα-του και τα έραβε]. Όταν κανείς δεν ξέρει πως θα περάσει την ώρα-του, σχίζει τα ρούχα-του για να βρει απασχόληση, και μετά τα μπαλώνει. Λέγεται για τον επαγγελμ

ΣΥΝΕΧΕΙΑ:

https://opac.larisalib.gr/cgi-bin/koha/opac-retrieve-file.pl?id=57dfab336ec49ccff58c82560bc2d52f